हर घर तिरंगा अभियानावर बोलू काही!

हर घर तिरंगा अभियान हे आझादी का अमृत महोत्सव अंतर्गत भारताच्या स्वातंत्र्याच्या 75 वर्षांच्या गौरवशाली कामगिरीचे स्मरण करण्यासाठी भारत सरकारद्वारे चालवले जाणारे अभियान आहे.

15 ऑगस्ट 2022 रोजी भारताला स्वातंत्र्य मिळून 75 वर्षे पूर्ण होतील. भारताच्या स्वातंत्र्याच्या 75 व्या वर्धापन दिनानिमित्त, भारत सरकारने स्वातंत्र्यसैनिकांना श्रद्धांजली अर्पण करण्याबरोबरच भारताचा दीर्घ इतिहास साजरा करण्याचा निर्णय घेतला आहे. हा राष्ट्रीय सण साजरा करण्यासाठी विविध कार्यक्रमांचे नियोजन करण्यात आले असून, या उत्सवाला सरकारने ‘आझादी का अमृत महोत्सव’ असे नाव दिले आहे. या महोत्सवांतर्गत एक कार्यक्रम म्हणजे ‘हर घर तिरंगा’. आज आपण या मोहिमेवर सविस्तर चर्चा करणार आहोत.
एखाद्या देशाचा अधिकृत ध्वज हे संपूर्ण देशाचे प्रतीक असते. हे चिन्ह एका प्रतिमेत देशाचा भूतकाळ, वर्तमान आणि भविष्य दर्शवते. जसा ध्वज देशाचे प्रतिनिधित्व करतो तसाच आपला राष्ट्रध्वज भारत देशाचे प्रतिनिधित्व करतो. आपला राष्ट्रध्वज आपल्यासाठी खूप महत्त्वाचा आहे. त्याचा आपल्याला अभिमान वाटतो. आपला ध्वज अधिक महत्त्वाचा बनवण्यासाठी भारतात “हर घर तिरंगा” ही मोहीम सुरू करण्यात आली आहे.

तिरंगा ध्वज संक्षिप्त माहिती

तिरंगा किंवा भारताचा राष्ट्रध्वज देशातील लोकांसाठी खूप महत्त्वाचा आहे. भारताचा राष्ट्रध्वज शांतता, प्रेम आणि एकतेचे प्रतीक आहे. भारताला स्वतंत्र करताना अनेक स्वातंत्र्यसैनिकांनी आपले प्राण गमावले. हे त्यांच्या अमूल्य बलिदानाचे प्रतिनिधित्व करते. यापूर्वी ध्वजासाठी अनेक डिझाईन आणि रंग वापरले जात होते. आज आपण पाहत असलेल्या ध्वजाचे मूळ स्वरूप 22 जुलै 1947 रोजी संविधान सभेने स्वीकारले होते. याची रचना पिंगली व्यंकय्या यांनी केली होती आणि त्यात केशर, पांढरे आणि हिरवे असे तीन समान पट्टे आहेत. भारतीय ध्वज संहिता ध्वजाचे प्रदर्शन आणि वापर नियंत्रित करते. “तिरंगा” हा राष्ट्रध्वज भारताचे स्वतंत्र प्रजासत्ताक म्हणून प्रतिनिधित्व करतो.

हर घर तिरंगा अभियान काय आहे?

स्वातंत्र्याच्या अमृत महोत्सवाच्या निमित्ताने अनेक कार्यक्रमांचे आयोजन केले जाते. अशीच एक मोहीम म्हणजे ‘हर घर तिरंगा’. ही मोहीम सुरू करण्याची जबाबदारी भारत सरकारची आहे. या कार्यक्रमाला केंद्रीय गृहमंत्री श्री अमित शहा यांनी मान्यता दिली आहे कारण ते आझादी का अमृत महोत्सव अंतर्गत सर्व उपक्रमांवर देखरेख करतात. शुक्रवार 22 जुलै 2022 रोजी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी या मोहिमेची घोषणा केली आणि भारतातील लोकांना ते यशस्वी करण्याची विनंती केली.या मोहिमेद्वारे 13 ते 15 ऑगस्ट 2022 पर्यंत सर्व भारतीयांना राष्ट्रीय ध्वज (तिरंगा) फडकवण्याची विनंती करण्यात आली. या अभियानांतर्गत अनेक कार्यक्रम व स्पर्धांचे आयोजन करण्यात येत आहे. लोकही या मोहिमेत अक्षरशः सहभागी होऊ शकतात. या मोहिमेत सहभागी होण्यासाठी खास वेबसाईटही सुरू करण्यात आली आहे.

हर घर तिरंगा मोहिमेचा उद्देश

हर घर तिरंगा अभियानाचा मुख्य उद्देश राष्ट्रध्वजाशी आपला संबंध अधिक दृढ करणे हा आहे. पूर्वी ध्वज फक्त संस्थात्मक कार्ये आणि समारंभासाठी वापरला जात होता. घरोघरी आणि संस्थांमध्ये ध्वज फडकवल्याने लोक वैयक्तिक पातळीवर ध्वजाशी जोडू शकतील. या मोहिमेमुळे आपल्या राष्ट्रध्वजाचे महत्त्व लोकांना जागृत होण्यास मदत होईल.

सर्व स्वातंत्र्यसैनिकांना श्रद्धांजली म्हणूनही या उत्सवाकडे पाहिले जाऊ शकते. हर घर तिरंगा अभियानामुळे भारतातील नागरिकांमध्ये देशभक्ती आणि राष्ट्रवाद वाढण्यास मदत होईल. एक राष्ट्र म्हणून आपली बांधिलकी दाखवण्याचा हा एक चांगला मार्ग आहे. त्यामुळे आपल्या राष्ट्रध्वजाचा आदर वाढेल. तसेच, ही मोहीम भारतीय नागरिकांना त्यांच्या राष्ट्राप्रती असलेल्या जबाबदाऱ्यांची आठवण करून देईल.

निष्कर्ष

भारताला स्वातंत्र्य मिळाल्यानंतर गेल्या 75 वर्षात देशाने प्रत्येक क्षेत्रात प्रचंड प्रगती केली आहे. आपल्या देशाने विज्ञान आणि तंत्रज्ञान, वैद्यकीय विज्ञान आणि इतर अनेक क्षेत्रांमध्ये वर सूचीबद्ध केलेल्या क्षेत्रांव्यतिरिक्त प्रचंड प्रगती केली आहे. आम्ही आता आमच्या विकासाच्या एका चांगल्या टप्प्यावर आहोत आणि हा उत्सव साजरा करण्याची उत्तम वेळ आहे. अशा प्रकारे, आझादी का अमृत महोत्सव या उत्सवात प्रत्येक भारतीय नागरिकाने भाग घेतला पाहिजे आणि त्याचा अभिमान वाटला पाहिजे.