www.janvicharnews.com
आता इयत्ता 10वी आणि 12वीचे निकाल लागले आहेत आणि विद्यार्थ्यांना त्यांच्या उज्ज्वल भविष्यासाठी अनेक निर्णय घ्यावे लागण्याची वेळ आली आहे. यातील सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे पुढील अभ्यासासाठी योग्य विषयांची निवड करणे, जेणेकरून ते योग्य करिअर करू शकतील.
अनेक विद्यार्थ्यांना त्यांच्याच लोकांकडून चांगले मार्गदर्शन मिळते, परंतु अनेक विद्यार्थ्यांना योग्य मार्गदर्शन मिळत नसल्याने ते कोणताही विषय फारसा विचार न करता निवडतात. अशा वेळी ज्येष्ठांनाही त्यांचे अनुभव सांगताना खूप संकोच वाटतो. मला वाटते की वरिष्ठांनी पुढे जाऊन त्यांचे अनुभव शेअर केले पाहिजे कारण त्यांना या परिस्थितीची चांगली जाणीव आहे. दहावी उत्तीर्ण विद्यार्थ्यांची मानसिक कोंडी त्यांना चांगलीच समजते.
त्यामुळे या गोष्टी लक्षात घेऊन मी ही पोस्ट तयार केली आहे, जेणेकरून माझ्या ज्युनियर्सना मला येणाऱ्या अडचणी कमी व्हाव्यात.
दहावीनंतर उत्तम करिअरसाठी कोणता विषय निवडायचा आणि सध्याच्या काळात करिअरचा पर्याय कोणता आहे, हे सर्व तपशील विद्यार्थ्यांनी या पोस्टमध्ये गोळा केले आहेत.
दहावीनंतर उत्तम करिअरसाठी कोणता विषय निवडावा?
विज्ञान शाखा
डॉक्टर, इंजिनीअर, संशोधन आणि विकास, माहिती आणि जैवतंत्रज्ञान, फूड टेक्नॉलॉजी, आर्किटेक्चर, अध्यापन यांसारख्या क्षेत्रात तुमचे करिअर घडवायचे असेल तर विज्ञान प्रवाह घ्या.
अभियांत्रिकी पुढे करू इच्छिणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र आणि गणित हे विषय आवश्यक आहेत. ऐच्छिक विषयांमध्ये कॉम्प्युटर सायन्स, इकॉनॉमिक्स, फिजिकल सायन्स असे विषय घेता येतील जे स्कोअरिंग आहेत.
त्यांना भविष्यात विज्ञान विषय घ्यायचा नसेल तर ते विद्यापीठात अर्थशास्त्र (ऑनर्स) अभ्यासक्रमही घेऊ शकतात. इंग्लिश, मॅथ्स आणि कॉम्प्युटर सायन्सच्या कॉम्बिनेशनमुळे ते ग्रॅज्युएशनमध्ये कॉम्प्युटर सायन्सचाही अभ्यास करू शकतात.
भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र, गणित आणि जीवशास्त्र हे विषय विज्ञान प्रवाहात येतात. ज्या विद्यार्थ्यांना मेडिकलमध्ये जायचे आहे ते हे निवडू शकतात. त्यांच्याबरोबरच त्यांना इंग्रजी घेणेही आवश्यक आहे.
वाणिज्य शाखा
बँकिंग, अकाउंटिंग, ऑडिट, फायनान्स, इन्शुरन्स, शेअर मार्केट, अध्यापन यासारख्या क्षेत्रांसाठी तुम्हाला वाणिज्य विषय घ्यावा लागतो.
यासाठी विद्यार्थ्यांना व्यवसाय अभ्यास, अकाऊंट्स, अर्थशास्त्र याबरोबरच इंग्रजीही घ्यावे लागते. ऐच्छिक विषयांमध्ये गणित, संगणक विज्ञान, माहितीपर सराव, भौतिक विज्ञान, मल्टीमीडिया, वेब तंत्रज्ञान हे विषय घेता येतील. विद्यापीठात बीकॉम ऑनर्स करण्यासाठी विद्यार्थ्यांना गणित विषयात ५० टक्के आणि बीकॉम उत्तीर्ण होण्यासाठी ४० टक्के गुण आवश्यक आहेत.
कला शाखा
मास कम्युनिकेशन, पत्रकारिता, फॅशन डिझायनिंग, ग्राफिक डिझायनिंग, वेब डिझायनिंग, हॉटेल मॅनेजमेंट, इंटरप्रिटर, सामाजिक कार्यकर्ते, इतिहासकार, भूगर्भशास्त्रज्ञ, मानसशास्त्रज्ञ यासारख्या क्षेत्रांमध्ये स्वारस्य असलेल्या विद्यार्थ्यांसाठी कला प्रवाह सर्वोत्तम आहे.
यामध्ये विद्यार्थ्यांसाठी अनेक विषयांचे संयोजन उपलब्ध आहे. ते त्यांच्या आवडीचे कोणतेही तीन मुख्य विषय घेऊ शकतात: हिंदी किंवा इतर भारतीय भाषा, इतिहास, भूगोल, राज्यशास्त्र, गृहशास्त्र, मानसशास्त्र, तत्त्वज्ञान, समाजशास्त्र, जनसंवाद, मल्टीमीडिया, अर्थशास्त्र. ऐच्छिक विषयांमध्ये ते उपयोजित गणित, भौतिक विज्ञान, मल्टीमीडिया, ललित कला, परदेशी भाषा घेऊ शकतात.
करिअर घडवण्याच्या दृष्टीने मे-जून हा महिना खूप महत्त्वाचा मानला जातो. या दोन महिन्यांत एसएससी, एचएससी, सीबीएसई, आयसीएसई, आयएससी आणि यूपीएसई आणि आयआयटी परीक्षांचे निकाल कुठे जाहीर होतात. दुसरीकडे, राज्यस्तरावर एफवायजेसी, पदवी, व्यावसायिक आणि तांत्रिक अभ्यासक्रमांची प्रवेश प्रक्रिया सुरू करण्याबरोबरच स्पर्धा परीक्षांचे दरवाजे खुले झाले आहेत. ज्यामध्ये प्रवेश घेण्याची पात्रता बारावीपासून सुरू होते. त्यामुळे करिअर आणि भविष्याच्या दृष्टीने 10+2 म्हणजेच HSC उत्तीर्ण होणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे आणि त्यानंतरच विविध क्षेत्रात संधी उघडतात.
www.janvicharnews.com
12वी पास असणे आवश्यक आहे
बदलत्या काळानुसार करिअर बनवण्याच्या क्षेत्रातही बदल होत आहेत. आधी शाळा आणि नंतर कॉलेज अशा दीर्घ शैक्षणिक प्रक्रियेतून गेल्यावरच करिअरचा विचार करता येईल, अशी सध्याची परिस्थिती नाही. अशा परिस्थितीत, अभियांत्रिकीपासून वैद्यकीय, संरक्षण, तंत्रज्ञान आणि माध्यमांपर्यंत सर्व क्षेत्रात एचएससी (10+2) नंतरच संधी उपलब्ध आहेत. त्यामुळे त्यात सहभागी होण्याची पात्रता 12वी निश्चित करण्यात आली आहे. म्हणजेच आयटी असो की मेडिकल, टेक्नॉलॉजी असो की डिफेन्स, प्रत्येकासाठी बारावी उत्तीर्ण होणे अनिवार्य आहे.
संरक्षण
वर्षातून दोनदा होणारी एनडीएची परीक्षा उत्तीर्ण झाल्यानंतर विद्यार्थी लष्कराच्या तिन्ही शाखांमध्ये अधिकारी होऊ शकतात. एनडीए व्यतिरिक्त, नौदल, वायुसेना आणि तटरक्षक दल देखील तांत्रिक आणि गैर-तांत्रिक श्रेणींसाठी एचएससी उत्तीर्ण करू शकतात.
याआधी डिफेन्समध्ये सामील होणे माझ्यासाठी स्वप्नासारखे होते, मी स्वतः एनडीए कॉन्फरन्स आऊट आहे आणि ICG मेडिकल आऊट आहे. मला यासंबंधीचा अनुभव आहे.
माहिती तंत्रज्ञान
आजकाल माहिती तंत्रज्ञान (IT) ही विज्ञान शाखेच्या विद्यार्थ्यांची मुख्य निवड झाली आहे. आयटी व्यावसायिकांच्या वाढत्या मागणीमुळे या क्षेत्रात करिअरच्या अफाट संधी आहेत. बीसीए आणि एमसीए करून या क्षेत्रात करिअर करता येते.
नॅनो तंत्रज्ञान
आजकाल नॅनो तंत्रज्ञानातील संशोधन आणि विकासाची व्याप्ती खूप वाढली आहे. मेडिकल, फार्मास्युटिकल्स, इलेक्ट्रॉनिक्स, मॅग्नेटिक्स, केमिकल, अॅडव्हान्स मटेरियल आणि मॅन्युफॅक्चरिंग यासारख्या क्षेत्रात नॅनोटेक्नॉलॉजीची मागणी वाढली आहे, ज्यासाठी बारावीनंतर जाऊ शकतो.
वैद्यकीय प्रवेश
बारावीनंतर विद्यार्थी वैद्यकीय क्षेत्रात खूप काही करू शकतात. MHT-CET आणि NEET द्वारे MBBS आणि BDS या क्षेत्रात स्वत:ला स्थापित करण्यासाठी डॉक्टर बनण्याचे त्यांचे स्वप्न पूर्ण करू शकतात. केंद्रीय माध्यमिक शिक्षण मंडळ (CBSE) द्वारे NEET आयोजित केली जाते. मात्र, यावर वाद कायम आहे.
वकील
कॉमन लॉ अॅडमिशन म्हणजेच CLAT टेस्ट (CLAT) उत्तीर्ण झाल्यानंतर विद्यार्थी वकिली करू शकतात. CLAT द्वारेच तुम्ही 12वी पूर्ण केल्यानंतरच LLB करण्यास पात्र ठरता. ही चाचणी देशातील 14 राष्ट्रीय कायदा शाळा आणि विद्यापीठांतर्गत पदवीपूर्व आणि PG कार्यक्रमांसाठी वापरली जाते.
आर्किटेक्चर मध्ये संधी
ज्या विद्यार्थ्यांना सर्जनशील व्यवसायात रस आहे ते आर्किटेक्चरमधील राष्ट्रीय अभियोग्यता चाचणी उत्तीर्ण करून आर्किटेक्चरमध्ये करिअर करू शकतात. या कोर्सद्वारे सरकारी आणि खासगी संस्थांमध्ये बॅचलर ऑफ आर्किटेक्चर कोर्सला प्रवेश मिळू शकतो.
याशिवाय अनेक पर्याय आहेत, एकमेकांना मदत करण्याची भावना पहिल्यापासूनच समाजात रुजली पाहिजे म्हणून हा प्रपंच ....तुमच्या काही सूचना असतील तर कमेंट बॉक्समध्ये शेअर करा.