शेन वॉर्न नसता तर सचिन महान क्रिकेटपटू झाला असता का?
नायकाला मोठा करायचा असेल तर त्याच्या विरोधात ताकदवान खलनायक उभा करा, असं म्हणतात. कारण दुर्बलांना पराभूत करणारा इतिहास कधीच उदाहरण देत नाही. क्रिकेटमध्ये आपण सचिन तेंडुलकरच्या महानतेचे उदाहरण देतो कारण त्याने शेन वॉर्नच्या चेंडूवर धैर्य दाखवले. एक प्रश्न असा येऊ शकतो की वॉर्न नसता तर सचिनला ग्रेट म्हणायचे का?
शेन वॉर्न जरी खलनायक नव्हता. खेळात खलनायक कधीच नसतात. खेळात फक्त प्रतिस्पर्धी असतात. मग ते प्रबळ विरोधक असोत की कमकुवत. ऑस्ट्रेलियाचा लेगस्पिनर बलाढ्य प्रतिस्पर्धी होता. कोणत्याही फलंदाजाविरुद्ध संघाच्या ढालप्रमाणे. आणि मग वॉर्नचे चेंडू पार करणे सोपे कधीच नव्हते. जगाच्या कानाकोपऱ्यात त्याने आपल्या फिरकीवर फलंदाजांना मनाप्रमाणे नाचायला लावले. बाहेरच्या खडबडीत लेग स्टंपवर चेंडू मारून यष्टी उधळण्याची त्याची क्षमता प्रत्येक फलंदाजाला त्रासदायक ठरली.
1998 साली जेव्हा शेन वॉर्न ऑस्ट्रेलियन संघासोबत भारत दौऱ्यावर आला तेव्हा तो वाजत असे. आणि सचिन तेंडुलकर भारताच्या वतीने बोलत असे. हा असा सामना होता ज्यात दोन महान खेळाडू आमनेसामने होते. साऱ्या जगाच्या नजरा त्यांच्यातील युद्धाकडे लागल्या होत्या. पहिले युद्ध वॉर्नने केले होते. पहिल्या डावात अवघ्या चार धावांवर सचिनला आपल्या फिरकीच्या जाळ्यात अडकवून वॉर्नने आघाडी घेतली. वॉर्नसोबतच्या या चकमकीसाठी सचिननेही बरीच तयारी केली होती, पण लढत सुरू होण्याआधीच वॉर्नला विजेता म्हणून पाहिले जात होते. सचिनसोबतच भारतीय चाहतेही दु:खी झाले होते.
पण त्यानंतर जे घडले ते पूर्णपणे अनपेक्षित होते. सचिनने वॉर्नवर पूर्णपणे वर्चस्व गाजवले. संपूर्ण मालिकेत हे असेच राहिले. पुढच्या वर्षी शारजामध्येही त्याने वॉर्नला सामान्य गोलंदाजाप्रमाणे ठेवले. शेवटी वॉर्नने स्वीकारलं की सचिन त्याच्यापेक्षाही खास आहे. एका महान गोलंदाजाकडून मिळालेल्या प्रशंसेने सचिनची उंची जागतिक क्रिकेटमध्ये उंचावली. सचिनच्या स्तुतीने वॉर्नला भारतीयांनाही प्रिय वाटले. भारतात स्टार फिरकीपटूंची कमतरता नव्हती, परंतु या परदेशी फिरकीपटूने भारतातही मोठ्या प्रमाणावर फॅन फॉलोइंग जमवले होते.
खेळातून निवृत्ती घेतल्यानंतरही शेन वॉर्न वेगवेगळ्या कारणांमुळे चर्चेत राहिला. मिरची, मसाले लावून त्यांच्या वैयक्तिक आयुष्यातील अनेक किस्से बाजारात देण्यात आले. त्याच्या नावाशी निगडीत काही वादही होते, पण या सगळ्यामध्ये, फिरकी जादूगार, हुशार, महान लेग स्पिनर आणि इतर अनेक नाव आणि उपनाम नेहमी वॉर्नच्या नावाच्या मागे गेले. फिरकीची कला जी केवळ एका उपखंडापुरती मर्यादित होत चालली होती, ती वॉर्नने परदेशातही जिवंत केली. लेग स्पिन ही क्रिकेटमधील सर्वात कठीण कौशल्यांमध्ये गणली जाते, ती प्रत्येकाच्याच अंगलट येत नाही. पण अतिशय साध्या कृतीतून त्याने फिरकीच्या चाहत्यांना संदेश दिला की ही कला शिकण्यासाठी विशेष काही करण्याची गरज नाही.
वॉर्नच्या या कृतीने एक प्रकारे फिरकी गोलंदाजीत क्रांती घडवून आणली. बॉल पकडलेला प्रत्येक युवा क्रिकेटर वॉर्नच्या स्टाईलमध्ये चेंडू फिरवण्याची स्वप्ने पाहू लागला. ऑस्ट्रेलियन संघातील युवा फिरकी गोलंदाज अॅडम झाम्पाची अॅक्शन पाहून तुम्हाला शेन वॉर्नची आठवण होईल. तथापि, वॉर्नसारखी अचूकता आणि वळणावर नियंत्रण त्याच्या कृतीची कॉपी करणार्यांना दाखवता आले नाही आणि कदाचित आगामी काळात ते कोणीही दाखवू शकणार नाही. वॉर्न आता आपल्यात नसेल, पण त्याचे 708 कसोटी बळी आणि सामना जिंकण्याचे कौशल्य त्याला क्रिकेट चाहत्यांच्या हृदयात नेहमीच जिवंत ठेवेल.