नागरी सेवांमधील सर्वात प्रतिष्ठित पदांपैकी एक, IPS (IPS)चे स्थान आहे,या नंतर IAS येतो| भारतीय पोलीस सेवा (IPS) ही भारतातील तीन प्रमुख नागरी सेवांपैकी एक आहे.,या पदाचे स्थापना वर्ष 1948 मध्ये केले होते| आयपीएस कॅडर गृह मंत्रालयाच्या अखत्यारीत आहे,त्यावर पूर्णपणे गृह मंत्रालयाचे नियंत्रण आहे.|त्याची चाचणी UPSC द्वारे दरवर्षी आयोजित,ज्यामध्ये यशस्वी उमेदवारांची प्रशिक्षणानंतर आयपीएस पदासाठी निवड केली जाते.|IPS होण्याबाबत सविस्तर माहिती या पेजवर दिली जात आहे.|
IPS म्हणजे काय
IPS (IPS)चे पूर्ण रूप इंडियन पोलीस सेवा (भारत पोलीस सेवा)असे घडत असते, असे घडू शकते,ज्याची भरती संघ लोकसेवा आयोगामार्फत केली जाते,एक आयपीएस अधिकारी प्रामुख्याने कायदा आणि सुव्यवस्था हाताळतो आणि कुख्यात गुन्हेगारांना गुन्हे करण्यापासून अटक करतो.|कायदा व सुव्यवस्था राखण्यासाठी कटिबद्ध,गुन्हेगारी प्रतिबंध तसेच अंमली पदार्थांची तस्करी,मानवी तस्करी,सीमा सुरक्षा राखणे,दहशतवाद रोखा, रेल्वे पोलीस आणि सायबर गुन्हे देखरेख आणि देखरेखीसाठी जबाबदार|
आयपीएस अधिकारीही CBI RAW आणि IB (IB)आसाम रायफल्स सारख्या निमलष्करी दल,BSf, CRPF,आयटीबीपीसारख्या गुप्तचर संस्थांना नेतृत्व दिले जाते|
शैक्षणिक पात्रता (पात्रता)
आयपीएस पदासाठी शैक्षणिक पात्रता पदवी आहे,पदवीच्या अंतिम वर्षाचे विद्यार्थीही या परीक्षेला बसू शकतात.|
वय श्रेणी (वयोमर्यादा)
उमेदवाराचे वय २१ पासून ३० वर्षाच्या मध्यभागी असावा|राखीव प्रवर्गातील उमेदवारांना नियमानुसार सवलत दिली जाते आहे|
शारीरिक तंदुरुस्ती
लांबी
पुरुष उमेदवारांसाठी उंची १६५सेंटीमीटर असावे,राखीव प्रवर्गातील उमेदवारांसाठी 160 सेमी आणि महिला उमेदवारांसाठी लांबी आहे 150 राखीव प्रवर्गातील महिला उमेदवारांसाठी सेंटीमीटर असावे 145 सेंटीमीटर सेट केले आहे|
छाती
पुरुष उमेदवारांसाठी किमान ८४ सेमी आणि महिला उमेदवारांसाठी किमान ७९ सेमी आवश्यक आहे|
दृष्टी
मी आयपीएस पदासाठी साइट६/६या ६/९असणे आवश्यक आहे|कमकुवत डोळ्यांसाठी दृष्टी६/१२या ६/९असणे आवश्यक आहे|
परीक्षा आयोजित करणे
संघ लोकसेवा आयोगामार्फत आयपीएसचे आयोजन केले जाते|ही परीक्षा दरवर्षी घेतली जाते|
परीक्षा पॅटर्न आणि अभ्यासक्रम
कागद | विषय | क्रमांक |
कागदअ (पात्रता) | (उमेदवारांना संविधानाच्या आठव्या अनुसूचीमध्ये समाविष्ट असलेली कोणतीही एक भारतीय भाषा निवडावी लागेल.) | 300 |
कागदब (पात्रता) | इंग्रजी | 300 |
कागद-मी: | निबंध | 250 |
कागदII | सामान्य अध्ययन-i (भारतीय वारसा आणि संस्कृती,जगाचा आणि समाजाचा इतिहास,भूगोल) | 250 |
कागदIII | सामान्य अध्ययन-II (शासन,संविधान,राजेशाही,सामाजिक न्याय आणि आंतरराष्ट्रीय संबंध) | 250 |
कागदIV | सामान्य अध्ययन-III (तंत्रज्ञान,आर्थिक प्रगती,जैवविविधता,पर्यावरण,सुरक्षा आणि आपत्ती व्यवस्थापन) | 250 |
कागदIN | सामान्य अध्ययन-IV (नैतिक धोरण,अखंडता,योग्यता). | 250 |
कागदआम्ही | ऐच्छिक विषय: पेपर-आय | 250 |
कागदVII | ऐच्छिक विषय: पेपर-II | 250 |
एकूण लेखी परीक्षा | १७५० | |
मुलाखत | २७५ | |
एकूण स्कोअर | 2025 |
पर्यायी विषय
उमेदवार शेती,पशुसंवर्धन आणि पशुवैद्यकीय विज्ञान,मानवी विज्ञान,वनस्पतिशास्त्र,रसायनशास्त्र,स्थापत्य अभियांत्रिकी,वाणिज्य आणि लेखा,अर्थशास्त्र,विद्युत अभियांत्रिकी,भूगोल,भूगर्भशास्त्र,इतिहास,कायदा,व्यवस्थापन,यांत्रिक अभियांत्रिकी,वैद्यकीय विज्ञान,तत्वज्ञान,भौतिकशास्त्र,राज्यशास्त्र आणि आंतरराष्ट्रीय संबंध,मानसशास्त्र,सार्वजनिक प्रशासन,समाजशास्त्र,आकडेवारी,प्राणीशास्त्र आणि भाषा (आसामी,बंगाली,बोडो,डोगरी,गुजराती,हिंदी,कन्नड,काश्मिरी,कोकणी,मैथिली,मल्याळम,मणिपुरी,संथाली,सिंधी,तमिळ,तेलुगु,उर्दू आणि इंग्रजी) पर्यायी विषय म्हणून कोणतीही एक भाषा निवडू शकतात|
मुलाखत
मुख्य परीक्षा उत्तीर्ण झाल्यानंतर उमेदवारांना मुलाखतीसाठी बोलावले जाते,बद्दल मुलाखत४५ मिनिटे टिकते,आयोगाने ठरवलेल्या समितीसमोर उमेदवाराची मुलाखत घेतली जाते.|मुलाखतीनंतर गुणवत्ता यादी तयार केली जाते,पात्रता पेपर गुण जोडलेले नाहीत|
प्रशिक्षण
आयपीएस पदासाठी निवडलेल्या उमेदवारांना एक वर्षाचे प्रशिक्षण दिले जाते.,त्यांना आधी मसुरी आणि नंतर हैदराबादला प्रशिक्षणासाठी पाठवले जाते.,तेथे त्याला भारतीय दंड संहिता देण्यात आली.,विशेष कायदा आणि गुन्हेगारी प्रशिक्षण दिले जाते|
आयपीएस होण्यासाठी इतर पर्याय
आयपीएस होण्यासाठी दोन मार्ग आहेत,सर्वप्रथम, तुम्ही संघ लोकसेवा आयोगाची परीक्षा उत्तीर्ण व्हायला हवी.|दुसऱ्या राज्याद्वारे आयोजित राज्य लोकसेवा आयोगमध्ये रँक मिळवा,नंतर आठ 10 एक वर्ष सेवा केल्यानंतर आयपीएस म्हणून बढती मिळाली|
येथे आम्ही तुम्हाला IPS बनण्याविषयी माहिती दिली आहे,तुम्हाला या माहितीशी संबंधित काही प्रश्न असल्यास,किंवा या संबंधी इतर कोणतीही माहिती मिळवायची आहे,त्यामुळे तुम्ही कमेंट बॉक्सद्वारे विचारू शकता,आम्ही तुमच्या प्रतिक्रिया आणि सूचनांची वाट पाहत आहोत|